Edinburgh Whisky Academy (EWA) ile tanışmam geçtiğimiz sene başlarında olmuştu. Birçoğumuzun evlere kapandığı o dönemlerde zamanı en verimli şekilde kullanmak ve biraz da farklı şeylere odaklanmak adına eğitim ve sertifika programları araştırırken karşıma EWA çıkmıştı. Hem online hem de offline eğitimleri olan EWA’nın neredeyse tüm online eğitimlerini bitirmiştim. Bu eğitimler hakkında detayları ve tecrübelerimi veviski.com’da da sizlerle paylaşmıştım (Buradan göz atabilirsiniz). İlerleyen dönemde ise Türkiye’de EWA’nın eğitimlerini vermeye başlayan sevgili Yiğit Akdemir’in (Uzkeba) “Introduction to Whisky Certificate” eğitimine katılma fırsatım olmuştu.

Londra’ya taşınmamla beraber ilk iletişime geçtiğim yerlerden biri EWA oldu. Daha önce mail yoluyla tanıştığım akademinin kurucuları sevgili Kirsty ve Ian ile kısa bir online görüşme sonrasında beni EWA’ya yani Edinburgh’daki akademilerine davet etme inceliğinde bulundular.

Bu yazımda sizlere Edinburgh’da katıldığım “Diploma in the Art of Tasting Whisky” (Viski Tadımı Sanatı) eğitiminden deneyimlerimi paylaşacağım.

Sizlere ufak bir müjde: EWA’nın eğitimlerini Türkçe olarak da almanız mümkün. “İskoç Viskisi Sertifikası” programına “VEVISKI” koduyla kaydolarak %10 indirim kazanabilirsiniz. İndirim kodu 31 Temmuz’a kadar geçerli olacak. (Eğitim linki)

Öncelikle, EWA’dan kısaca bahsederek yazıma başlayayım. 2015 yılında kurulan İskoçya/Edinburgh merkezli Edinburgh Whisky Academy, sektörde uzun yıllar çalışmış farklı uzmanlar tarafından hazırlanmış oldukça zengin bir içeriğe sahip, Scottish Qualifications Authority (SQA) onaylı bağımsız bir kuruluş. 

EWA’nın kurucusu Kirsty McKerrow (Solda) ve Finans ve İş Geliştirmeden sorumlu kardeşi Ian McKerrow (Sağda)

Akademinin Diploma in Single Malt Whisky, Diploma in the Art of Tasting Whisky, Certificate in Irish Whiskey, Certificate in Scotch Whisky, Diploma in Gin gibi farklı içeriklerde çok sayıda eğitimi bulunuyor. Örneğin, Single Malt Whisky eğitimi daha çok viski üretimi ile ilgiliyken, benim katılmış olduğum Art of Tasting Whisky daha çok tadım temellerine ve viski karakterlerine yoğunlaşıyor.

İlk olarak offline olarak yani yüz yüze eğitimlerle başlayan akademi çok kısa sürede bu eğitimleri online formata da çevirerek Edinburgh’a gitmeye gerek kalmadan bu içeriklere ulaşabilmemizi sağladı. Hem online, hem de Edinburgh’daki eğitimlerine katılmış biri olarak söyleyebilirim ki online eğitimlerin içeriği en az offline eğitimler kadar zengin. Hatta online eğitimler, eğitim başlıklarında kendi hızınıza göre ilerlemenize izin vermesi açısından daha avantajlı bile diyebilirim.

Diploma in the Art of Tasting Whisky

Evet gelelim Art of Tasting Whisky eğitiminden notlarıma…

“Diploma in the Art of Tasting Whisky” eğitimine geçtiğimiz günlerde katıldım (9 Temmuz 2021). Tek gün sürecek olan bu eğitimi fırsat bilerek çok özlediğim Edinburgh’u da gezmeye karar verdim ve 2 gece 3 günlük ufak bir seyahat planı yaptım. Bu seyahatim ile ilgili ufak bir Vlog çektiğimi de burada söylemiş olayım. Hem şehirden, hem EWA’dan, hem de birkaç viski noktasından paylaşımlar yaptım. YouTube kanalımdan izleyebiliriz.

Eğitim sabahı çok erkenden birkaç viski meraklısı dostla beraber şehir merkezinden yola çıkarak eğitimin yapılacağı şehrin yaklaşık bir 15 kilometre dışında bulunan Arniston House’a özel bir servisle götürüldük. Arniston House oldukça büyük bir arazide yer alan yeşillikler içerisinde muhteşem bir malikane. Geçmişi 16.yy’a kadar dayanan malikane Outlander ve Darkest Hour gibi yapımlara da ev sahipliği yapmış.

Eğitimin yapıldığı oda (Arniston House)

Art of Tasting Whisky eğitimi yaklaşık 6 saat süren tek günlük bir eğitimdi. 20 yılı aşkın bir süre sektör tecrübesi olan ve başta Diageo olmak üzere farklı firmalarda çalışmış Vic Cameron’ın anlatımıyla eğitimde ana odağımız viski karakterine etki eden tüm faktörleri anlamak ve bu faktörleri farklı örnekler eşliğinde derinlemesine incelemek oldu. Bu yazımda tabii ki her başlığı detaylı bir şekilde anlatmam mümkün olmayacak ama çok kısaca her bir başlık için öne çıkan noktaları sizlerle paylaşmak istiyorum.

Eğitimde 4 ana başlıktan oluşuyor. Bunlar;

1. The Anatomy & Physiology of the Olfactory System (Olfaktör Sistem ve Koku)
2. Flavour Development (Viskide Aromaların Oluşumu)
3. The Influence of Oak (Meşenin Viskiye Etkisi)
4. Sensory Whisky Tasting (Kör Tadım)

“Olfaktör Sistem ve Koku” başlığıyla eğitime çok temelden başladık. Burada koku sistemi, anatomisi ve psikoloji üzerinde durduk. Koklamanın viski tadımında en önemli unsur olduğunu ben de kendi eğitimlerimde sıkça dile getiririm. Yaklaşık 400 milyon yıl önce gelişmeye başlamış olan koku duyumuz en gelişmiş kaslarımızdan biridir. Bu gelişim aslında çok temel bir mantığa dayanıyor. Hoşumuza giden kokuların peşinden gidiyoruz, gitmeyenlerden ise kaçıyoruz. Bu eski çağlarda ölüm-kalım anlamına geliyordu…

Koklamaktan her zaman sadece burnumuzla yaptığımız bir aktivite olarak bahsederiz ama koklamak iki şekilde oluyor: Orthonasel yani burnumuzdan yukarı aldığımız kokular ve Retro nasal yani damağımızın arkasından yerken veya içerken aldığımız kokular.

Kokladığımız zaman sadece farklı kokuları almadığımızı aynı zamanda bu kokuları limbik sistemimizde işleyerek farklı duygulara ve hayatımızdan değişik anılara eriştiğimizi de belirteyim. Eğitimde farklı koku örnekleri koklayarak anlamlandırmaya çalışarak burun kaslarımızı iyice zorladık.

“Viskide Aromaların Oluşumu” başlığında odağımız viski üretim süreçleriydi. Viskinin karakterinden bahsederken daha çok olgunlaşma üzerinde durulur. Fakat bu eğitimde tahıl, fermantasyon, distilasyon aşamalarını da derinlemesine konuştuk. Bu kısımda eğitmenimiz Cameron’a çok fazla soru sorma şansım oldu. Özellikle son yıllarda çok konuşulan su ve mayanın viskiye etkisini kendisine sordum. Fakat gördüğüm kadarıyla bu konular fazlasıyla tartışmalı… Örneğin, Cameron su faktörünün hiç etkili olmadığını düşündüğünü iletti. Buna da örnek olarak Oban‘ın tap water yani musluk suyu kullanmasını gösterdi.

Viski üretim süreci oldukça kompleks ve çok farklı dinamiklere dayanan uzun bir süreç. Bu nedenle tek bir faktöre odaklanıp yorum yapmak zor ve yanlış olur. Örneğin, Caol Ila ve Lagavulin aynı maltı kullanmalarına rağmen distilasyon sonrasında bile bambaşka karakterlere ulaşıyorlar. Mesela bu örnekteki en etkili faktör 2 markanın distilasyonda farklı kesme (cut) noktalarına sahip olması.

Spirit Safe (Alkol Kasası)

Bu başlıkta farklı damıtımevlerinden New Make Spirit’ler (NMS) tadarak nerede üretildiklerini anlamaya çalıştık. Tadılan örnekler arasında Macallan, Highland Park, Ardbeg, Glenmorangie gibi markalar vardı. Burada Glenmorangie’nin NMS’in yumuşacık, Macallan’ın ilginç şekilde hafif tuzlu ve Highland Park’ın ise oldukça kompleks olduğunu belirtmeliyim.

“Meşenin Viskiye Etkisi” başlığında da yapılan tadımlar harikaydı. Burada Glenrothes ve Macallan damıtımevlerinden farklı fıçılardan değişik sürelerde yıllanmış viskileri tadarak tahminlerde bulunmaya çalıştık. Burada Sherry karakterini ne kadar sevdiğimi bir kez daha anlamış oldum…

Meşenin anatomisi ve olgunlaşmaya dair tüm detayları konuştuğumuz bu bölüm oldukça keyifli ve aydınlatıcıydı. Yaptığımız kör tadım anlatıma da fazlasıyla katkı sağladı.

“Sensory Whisky Tasting (Kör Tadım)” başlığında ise 3 farklı viski tadıp, her bir örneği uzun uzun konuşarak anlamlandırmaya çalıştık, tadım notlarımızı paylaştık. Glenfiddich 12, Aberlour 12 ve Caol Ila 12 ekspresyonlarını denedik. Glenfiddich’in belirgin armut kokusu kendini hemen ele verdi. Fakat Aberlour ve Caol Ila’yı tahmin etmek pek kolay olmadı. Aberlour’da Glendronach, Caol Ila’da ise Bowmore diyerek doğru yanıtı bilemesem de oldukça yaklaştım.

Sabah 09.00 gibi başlayan eğitim 16.00 gibi sona erdi. Eğitim sonrasında ise 45 dakika süren bir sınav oldu. Sınavda 3 farklı modül vardı. Bunlar; The Anatomy & Physiology of the Olfactory System, Flavour Development ve The Influence of Oak. Eğitimde başarılı olarak kabul edilip, sertifikanızı almak için her bölümden minimum %60 almanız gerekiyor. Sınav sonuçları eğitimden birkaç gün sonra bizlerle paylaşıldı.

Bu eğitim benim için gerçekten harika bir deneyim oldu. Akademiyi en kısa zamanda tekrar ziyaret ederek diğer eğitimleri de almayı dört gözle bekliyorum. Davetleri ve misafirperverlikleri için Kirsty ve Ian’a da buradan tekrar çok teşekkürlerimi iletiyorum.

Yazımın başında da belirttiğim gibi, EWA’nın “İskoç Viskisi Sertifikası” programına “VEVISKI” koduyla kaydolarak %10 indirim kazanabilirsiniz. (Eğitim linki)

Eğitime katılıp sertifikasını alanlar olursa bana her zaman Instagram‘dan mesaj atabilir, eğitim üzerine kısa bir sohbet etmek çok keyifli olur.