2023’ün bitmesine sayılı günler kalmışken, son 3 senede olduğu gibi bu sene de sizlerle yıl içerisinde tattığım 300’e yakın farklı viskiden benim için öne çıkanları paylaştığım bir liste hazırlamak istedim. Konu viski olduğu zaman “En İyi” tabirini pek kullanmayı tercih etmem, bu nedenle listeyi hem benim için hem de siz sevgili okuyucular için en mantıklı seviyede tutmak adına belli kurallar çerçevesinde belirledim.
Her zaman olduğu gibi listeye geçmeden önce çok kısaca bu kurallara göz atalım:
- Listede yer alan viskiler sadece 2023 içerisinde tattığım viskiler arasından seçilmiştir. Tatmadığım viskilere listede yer vermedim.
- Seçimlerimde her ne kadar objektif olmayı amaçlasam da kesinlikle listenin objektif olduğu yönünde bir iddiam bulunmuyor. Tam olarak objektiflikten bahsedebilmek için tek kişinin değil, bir juri veya panelin yorumları gerekir. Hatta bu tadım tercihen kör tadım usulü yapılmalıdır.
- Viskileri değerlendirirken en önem verdiğim 3 unsur “Denge, kompleksite ve viskilerin kendi kategorilerindeki başarısı” oldu.
Son olarak, zenginlik yaratması ve farklı amaçlara hizmet edebilmesi için listeyi 3 bölüme ayırdım.
- 1. Bölümde, 2023 içerisinde satışan sunulan yeni viskilerden ilk 5’e yer verdiğim bir seçki yer alıyor.
- 2. Bölümde, benim 2023 içerisinde ilk kez tattığım viskilerden ilk 5 tercihim yer alıyor. Buradaki viskiler yeni olmayan ama benim ilk kez tatma fırsatı yakaladığım viskiler.
- 3. Bölümde, 2023 içerisinde Türkiye pazarına giriş yapmış viskilerden ilk 3’e yer verdiğim bir seçki bulunuyor.
2023’ün En İyi Yeni Viskileri
2023 benim için bol tadımla geçen bir yıl oldu. Kesin bir sayı söylemek zor olsa da sadece London Whisky Show 2023, Croydon Whisky festivallerinde ve sektörel Raising The Back Bar 2023 tadımında 200’e yakın viski tattığımı düşünürsek, bunlara bir de Londra’da katıldığım tadımlar, evime gelen viski örnekleri ve bu sene çok sık yaptığım İskoçya seyahatlerimi eklersek 300’e yakın farklı viski tattığımı düşünüyorum. Viskiye ek olarak bu sene Cognac kategorisinde de çok tadım yaptığımı söyleyebilirim. 2022’de viskinin arkasında Rum gelirken, bu sene damağım biraz daha Cognac’ın peşinden gitti diyebilirim.
“2023’ün En İyi Viskileri” listemin bu başlığında 2023 içerisinde piyasaya yeni sunulan viskilerden ilk 5 tercihimi paylaştım. Dürüst olmam gerekirse yazımın en çok zorlandığım başlığı burası oldu, çünkü bu sene farklı üreticilerden muhteşem şişeler gördük. Her ne kadar fazla yıllanmış viskilere biraz mesafeli olsam da bu sene bu kategoride şahane viskiler tattım ve sene boyunca en yüksek puan verdiğim şişeler genellikle 20 yıldan fazla olgunlaşma süresine sahip viskiler oldu. Bu seneki listemde İrlanda, Japonya ve Hollanda gibi ülkelerden viskiler olması da diğer bir ilginç detay oldu.
1. Lagavulin 1991 – 31 Year Old Sherry Cask – Cask of Distinction
Benim için sadece bu senenin değil, tüm zamanların listesine girecek şahane bir viski. Whisky Exchange’in kurucuları Sukhinder ve Rajbir Singh’in sektördeki 50. yıllarını kutlamak adına çıkardıkları çok özel bir Lagavulin. Sadece 264 adet üretilen Lagavulin 1991 Casks of Distinction, 31 yıl boyunca ilk dolum Pedro Ximenez hogshead fıçısında tutulduktan sonra tek bir fıçıdan 49.2% alkol derecesiyle şişelenmiş.
Burunda kuru meyve, tatlı turba ve deri kokularına cappuccino, tütün ve ıslak yaprak notaları eşlik ediyor. Dolgun turba kokularından sonra bakır, eski meşe ve hafif mentol kokuları aldım. Zengin ve zarif. Damakta ise burundan oldukça farklı. Dolgun kiraz, kuru meyve ve portakal gibi meyvemsi tatları meşe, tütün, meyan kökü, bitter çikolata, eski kitap, ceviz ve zencefil takip ediyor. İçim boyunda Lagavulin’in alışık olduğumuz isli ve yosunlu karakteri bize eşlik ediyor. Oldukça kompleks.
2023’ün mayıs ayında Londra’da yapılan Raising The Back Bar 2023 tadımında tatma şansı yakaladığım bu ekspresyon tattığım en özel Lagavulin şişelemelerinden biri. Damıtımevinin klasik isli karakteriyle PX fıçıda uzun süre yıllanmadan gelen tatlı-ekşi aromaları zarif şekilde sunan, tam anlamıyla muhteşem bir viski. (Puan: 94)
2. Bushmills 25 Year Old Port Finish
İrlanda’nın köklü damıtımevlerinden Bushmills’in ilk olarak Bourbon ve Oloroso sherry fıçılarda 4 yıl beklettikten sonra tam 21 yıl ilk dolum ruby port fıçılarda olgunlaştırdığı nadir şişelemesi. 2023’ün Şubat ayında satışa sunulan Bushmills 25 Year Old Port Finish, 30 yıllık şişelemeyle beraber Bushmills’in Single Malt portföyüne eklendi.
Burunda şeftali, kırmızı erik, böğürtlen gibi zengin ve dolgun meyve kokularına bal, vanilya ve sütlü çikolata eşlik ediyor. Yanık meşe, deri ve badem notalarıyla burunda dolgun, kremamsı bir his bırakıyor. Rum hissi uyandıran bir viski. Damakta şeftali, kırmızı meyve ve reçel tatlarına çikolata, karamel ve fındık eşlik ediyor. Bu tatları karabiber, tatlı tütün ve yanık meşe takip ediyor. Oldukça tatlı ve ağız sulandırıcı başlayarak, damakta hafif kuru bir doku bırakıyor.
Bushmills 25 Year Old Port Finish tam anlamıyla lezzetli bir viski. Zengin profili ve kremamsı ağız sulandırıcı dokusuyla içimi oldukça keyifli bir viski. Tattığım zaman 2023’ün en iyileri listemde yer vereceğimden fazlasıyla emindim, nitekim öyle de oldu.
3. Ardbeg 2000 – 22 Year Old 50th Anniversary
Whisky Exchange’in 50. yılına özel çıkarılan bir viski daha… Ardbeg 2000 – 22 Year Old 50th Anniversary, İskoçya’nın Islay bölgesinin ikonik damıtımevlerinden Ardbeg’in 200o yılında damıtarak yoğun kavrulmuş Jack Daniel’s fıçılarında 22 yıl olgunlaştırdığı ve 53.4% dereceyle şişelediği ekspresyonu.
Burunda yosun, tuzlu karamel, kavruk meşe, elma, meyan kökü ve hafif ilaçsı nüanslar sunuyor. Damakta ise tatlı, tuzlu, isli ve hafif ekşi tatlar ile oldukça kompleks. Yosun, karamel, kayısı, karabiber ve isli tatlar. Ağız sulandıran bir yapıda.
Yıl içerisinde 2 kez deneme fırsatı yakaladığım bu muhteşem şişe 2023’ün en iyileri arasına girmekle beraber tattığım en iyi Ardbeg şişeleri listesine de en tepeden giriş yaptı diyebilirim.
4. Millstone 1996 – 26 Year Old American Oak Cask
Millstone bu sene tanıştığım ve iyi ki de tanışmışım dediğim markalardan biri. 1975 yılında Hollanda’da kurulan Zuidam damıtımevinde üretilen Millstone, dolgun ve zengin karakterli viskileriyle öne çıkan bir marka. Markanın bu şişelemesi Millstone 1996 – 26 Year Old American Oak Cask, 26 yıl boyunca Amerikan meşe fıçılarda olgunlaştıktan sonra tek bir fıçıdan 47.7% dereceyle şişeleniyor.
Burunda çikolata, kuru üzüm, toffee, vermut, tropik meyve ve hafif kavruk kokular sunarken, damakta tropik meyve, badem, kavunlu sakız, deri ve tütün gibi tatlar alıyoruz. Son derece kompleks, dolgun, fakat yumuşak içimli. (Puan:92)
5. Ichiro’s Malt Chichibu Red Wine Cask 2023
Listemizin 5. sırasında Japonya’nın Chichibu damıtımevinden muhteşem bir ekspresyon yer alıyor. 2004 yılında Ichiro Akuto tarafından kurulan Chichibu, butik üretim anlayışı ve çıkardığı nadir şişelemeler ile ben de dahil olmak üzere birçok viski severlerin yakından takip ettiği bir marka haline geldi.
Dürüst olmam gerekirse ilk başlarda Chichibu konusunda bazı şüphelerim bulunuyordu. Çünkü bildiğiniz üzere son yıllarda Japon viskilerine dair giderek artan ciddi bir ilgi bulunuyor. Bu nedenle bazı markaların ve viskilerin gereğinden fazla abartıldığını düşünüyorum. Fakat özellikle son 2-3 yılda bu markadan tattığım harika şişeler nedeniyle büyük bir Chichibu hayranına dönüştüğümü söyleyebilirim.
Ichiro’s Malt Chichibu Red Wine Cask 2023, kırmızı şarap fıçılarında belirtilmeyen bir süre olgunlaştırıldıktan sonra 50.5% alkol derecesiyle şişeleniyor. Burunda dut reçeli, üzüm, kırmızı elma, karamel ve meşe gibi oldukça dolgun tatlı kokular sunuyor. Damakta ise tarçın, karamel, kuru meşe ve üzüm tatlarıyla gövdeli fakat oldukça zarif bir yapıda. (Puan:92)
2023’te İlk Kez Tattığım Viskiler Arasındaki En İyiler
Listenin bu başlığında bu sene içerisinde çıkmamış yani yeni olmayan ama benim ilk kez tatma şansı yakaladığım viskilere yer verdim. Buradaki tek istisnayı ise uzun yıllar önce tattığım ama tadım notlarımı bir türlü bulamadığım ve hatırlayamadığım Yamazaki 18 için yaptım ve kendisine listemde ilk sırada yer verdim.
1. Yamazaki 18 Year Old
Japon viski devi Suntory’nin 1992 satışa sunduğu bol ödüllü şişelemesi. 18 yıl boyunca şeri, bourbon ve Japon meşesi (Mizunara) olmak üzere 3 farklı fıçıda olgunlaşmış viskilerin harmanından oluşan bu Single Malt, 43% alkol derecesiyle şişelenmiş. Olgunlaşmanın yaklaşık olarak 80% şeri fıçılarda gerçekleştiği iddia ediliyor. Japon viskisini merak eden herkesin bu viskiyi deneyimlemesini gerçekten çok isterdim. Çünkü bu viski yoğun aromalar sunarken bunun nasıl dengeli ve zarif bir şekilde yapılabildiğinin harika bir örneği.
Son yıllarda genel olarak artan Japon viski fiyatları nedeniyle bu şişenin fiyatı da ne yazık ki koleksiyonluk şişe seviyesine ulaşmış durumda. Bununla beraber bulması da giderek zorlaştı. Fakat bu olumsuzlukları kenara koyarsak Yamazaki 18 için tam anlamıyla bir baş yapıt diyebilirim. Detaylı tadım notlarıma buradan göz atabilirsiniz. (Puan: 93)
2. Craigellachie 37 Year Old
İskoçya’nın viski cenneti Speyside bölgesinde bulunan Craigellachie damıtımevinin önce tekrar dolum fıçılarda, sonrasında ise ilk dolum Bourbon fıçılarda olmak üzere toplamda 37 yıl gibi uzun bir süre olgunlaştırıp 46.5% alkol derecesiyle şişelediği ekspresyonu. Craigellachie 37 Year Old benim için Whisky Show 2023’ün unutulmaz şişelerinden biri olmuştu.
Genelde Craigellachie 37 gibi uzun süreli olgunlaşmış viskilere karşı biraz önyargılıyımdır, çünkü her ne kadar bu viskiler kulağa çok ilgi çekici geliyor olsa da çok nadir iyi örnekler görürüz. Bu tarz viskilerde genelde meşe ağır basar veya olgunlaşma sırasında bazı şeyler ters gider ama yine de bu viskilerin dolgun bir fiyatla tüketicilerle buluşmasına engel olmaz. İşte Craigellachie 37 tam olarak da bu nedenle bu listede olmayı hak ediyor.
Burunda tropik meyve, malt, vanilya, mum ve meşe gibi kokular sunarken, damakta çarkıfelek meyvesi olarak adlandırabileceğim parlak bir tatlılık sonrası dengeli badem, meşe ve baharat tatları geliyor. Oldukça gövdeli fakat inanılmaz derecede zarif. (Puan:90)
3. Bunnahabbain 25 Year Old
Bunnahabbain damıtımevi için her zaman Islay bölgesindeki komşuları Lagavulin, Ardbeg ve Laphroaig kadar konuşulmadığını ve bu damıtımevlerinin biraz gölgesinde kaldığını düşünmüşümdür. Bunun en önemli nedeni olarak ise Bunnahabbain’ın diğer Islay damıtımevlerine göre biraz daha yumuşak ve az isli viskiler üretmesi olduğunu düşünüyorum. Fakat Bunnahabbain’ın da en az komşuları kadar, hatta bu örnekte olduğu gibi bazen daha da muhteşem viskiler ürettiğini görüyoruz.
Uluslarası yarışmalarda birçok ödüle sahip Bunnahabbain 25 Year Old, 25 yıl Bourbon ve Şeri fıçılarda olgunlaştırıldıktan sonra 46.3% alkol derecesiyle renklendirici kullanılmadan ve soğuk filtre edilmeden şişeleniyor. Burunda dolgun şeri, bisküvi, narenciye, deri ve eski kitap kokuları, damakta ise kırmızı meyve, malt, tarçın, yanık meşe ve çikolata tatları ile gövdeli ve dengeli bir karakterde. Şeri karakterinin belirgin olduğu dolgun, aromatik, oldukça dengeli, muhteşem bir Bunnahabbain. (Puan:90)
4. The Lakes The Whiskymaker’s Editions – Infinity
The Lakes, son yıllarda viski dünyasında adını yavaş yavaş daha sık duymaya başladığımız bir marka. Kendisi aynı zamanda İngiliz viskisi kategorisinin de en önemli temsilcilerinden biri. Çıkardığı ekspresyonlar ve yaratmaya çalıştığı marka imajı nedeniyle “İngiliz viskilerinin Macallan’ı” olarak adlandırdığım The Lakes’in genel olarak kompleks ve zengin viskiler ürettiğini söyleyebilirim. The Whiskymaker’s Editions serisinin Infinity şişelemesi bu kompleks viskilere güzel bir örnek.
Oloroso, Palo Cortado, Fino ve Manzanilla olmak üzere 4 farklı şeri fıçısında olgunlaştırılan The Lakes The Whiskymaker’s Editions – Infinity, burunda şeftali, kuru üzüm, reçel ve meşe kokuları, damakta ise bitter çikolata, tuzlu karamel, kızarmış ekmek, ekşi maya ekmeği, tarçın ve kuru üzüm nüansları sunuyor. Oldukça dolgun ve kompleks. (Puan:89)
5. Loch Lomond 18 Year Old
Loch Lomond 18, İskoçya’nın Highland bölgesinde bulunan Loch Lomond damıtımevinin 18 yıllık şişelemesi. Damıtımevi içerisinde bulunan fıçı atölyesinde yapılan Amerikan meşe fıçılarda 18 yıl olgunlaştırılan ekspresyon 46% alkol derecesiyle şişeleniyor.
Loch Lomond özellikle son yıllarda hem viski severlerin hem de sektör profesyonellerinin radarına girmiş bir marka. İlginç üretim detaylarıyla ve başarılı şişeleriyle benim de son birkaç yıldır radarımda olan ve 2023’ün Kasım ayında markanın davetiyle gezme şansı yakaladığım Loch Lomond bu ilgiyi bence de fazlasıyla hakediyor.
Kasım ayında Whisky Exchange tarafından yapılan bir panelde “Whisky of the Year 2024” yani “2024 Yılının Viskisi” seçilen Loch Lomond 18, damıtımevinin en çok ilgi çeken şişelerinden biri. Benim de juri olarak yer alma onuru yaşadığım bu panelde 6 viskiyi kör tadım usulü tattık ve favori 2 viskimizi seçti. Tercihlerimde benim de ilk sırada yer verdiğim Loch Lomond 18 en fazla oyu alarak kazanan viski oldu. Detaylı tadım notlarıma buradan göz atabilirsiniz. (Puan: 88)
2023’te Türkiye’ye Yeni Giriş Yapan Viskiler
Yazımın bu başlığında ise 2023’te Türkiye pazarına yeni giriş yapan viskiler arasından ilk 3 tercihime yer verdim.
1. Mortlach 16 Year Old
İskoçya’nın Speyside bölgesinde bulunan “The Beast of Dufftown” lakabıyla bilinen Mortlach damıtımevinin 16 yıllık ekspresyonu. Tüm olgunlaşma sürecini şeri fıçılarda geçiren Mortlach 16 Year Old, 43.4% alkol derecesiyle şişeleniyor.
Burunda kırmızı elma, portakal, meyveli kek, esmer şeker, tarçın ve yeni meşe kokuları, damakta ise şeker şurubu, kuru üzüm, bitter çikolata, dolgun elma, karanfil ve hafif yanık meşe nüansları ile şeri karakterinin yoğun olduğu, oldukça gövdeli bir içim sunuyor. (Puan: 89)
2. Glendronach Cask Strength Batch 10
Listenin 2. sırasında yine bol şeri etkili bir viski bulunuyor. İskoçya’nın Highland bölgesinde bulunan Glendronach damıtımevinin Pedro Ximenez ve Oloroso şeri fıçılarda olgunlaştırdıktan sonra su katmadan fıçı sertliğinde 58.6% alkol derecesiyle şişelediği ekspresyonu.
Burunda kuru üzüm, kayısı, portakallı kek, çikolata gibi dolgun tatlı kokulara badem, deri ve hafif kavruk meşe eşlik ediyor. Damakta da burunda olduğu gibi şeri etkisi fazlasıyla belirgin. Kiraz, kuru üzüm, şeftali, bal ve esmer şeker tatlarını karanfil, kavruk fındık ve meşe takip ediyor. Damakta 58.6%’lik alkol kendini gösterse de rahatsız etmiyor. Oldukça gövdeli, oturaklı bir viski olan Glendronach Cask Strength Batch 10’u 2-3 damla su ile biraz daha keyifli buluyorum. (Puan: 87)
3. Lot 40 Rye
Kanada’nın Ontario eyaletinde bulunan Hiram Walker damıtımevinde üretilen Lot 40 Rye, 100% çavdardan geleneksel Pot imbiklerde damıtılıp, yeni meşe fıçılarda olgunlaştırılıyor. 2023’ün sonlarına doğru Türkiye’ye giriş yapan Lot 40 Rye, ülkemizde oldukça sınırlı olan çavdar kategorisine güzel bir ekleme oldu.
Burunda bol vanilya, karamel, akçaağaç şurubu, incir ve hindistan cevizi kokuları, damakta ise bol tarçın, biber, bal, karamel, esmer şeker ve akçaağaç şurubu nüansları sunuyor. Burunda tatlı, damakta ise biraz daha baharatlı bir karakterde ve yumuşak içimli. (Puan: 87)
Bu yazı ilginizi çektiyse;
Yorum Yazın