Viski nedir?

Viski; arpa, buğday, çavdar veya mısır gibi tahılların mayalandıktan sonra damıtılması ve çeşitli türdeki fıçılarda (meşe, şeri, oloroso şeri, burbon vb.) belli bir süre olgunlaştırılması ile elde edilen bir tür alkollü içkidir.

Viski çeşitleri nelerdir?

Viskiler, yapım aşamasında kullanılan tahıllar ve üretim süreçlerine göre çeşitlilik gösterirler. Birçok sayıda viski çeşidi bulunsa da, temel olarak 7 farklı viski kategorisinden bahsedebiliriz.

• Single Malt (Tek Malt)
• Blended (Harman)
• Grain (Tahıl)
• Blended Malt (Malt Harman) 
• Bourbon
• Tennessee
• Rye (Çavdar)

Her bir viski çeşidi hakkında detaylı bilgi edinmek için “Viski Çeşitleri Nelerdir?” yazıma göz atabilirsiniz.

Viski nasıl içilir?

Eminim ki, bu soruyu bir oda dolusu viski tutkununa sorsak birçoğu hep bir ağızdan “Viski sek içilir” şeklinde cevap verecektir. Fakat benim düşüncem viski nasıl istenirse o şekilde içileceği yönünde…

Benim tercihim genelde viskiyi sek içmektir. Özellikle malt ve kompleks harman viskilerde sevdiğim notaları yok etmesi veya azaltması sebebiyle buzu pek tercih etmiyorum. Fakat havaların ısınmasıyla beraber Bourbon ve Tennessee viskilerine geçiş yaptığımda, buzu bu viskilerle çok yakıştırdığım için viskimi buzla tercih edebiliyorum.

Kısacası, viskiyi ister buzlu, ister buzsuz, ister birkaç damla su ile, ya da isterseniz kola ile tercih edebilirsiniz. Burada doğru ya da yanlış yoktur. Önemli olan viskiden en çok nasıl keyif alıyorsanız o şekilde içmenizdir!

Buzun ve suyun viskiye etkilerini merak ediyorsanız, “Viskiye buz koyulur mu?” yazıma göz atabilirsiniz.

Viski bozulur mu?

Viski yüksek alkollü bir içki türü olduğu için bozulması mümkün değildir. Bunu hem açılmış hem de açılmamış viskiler için söyleyebiliriz.

Bozulma mümkün olmasa da açılan viskiler hava ile temas etmeleri nedeniyle tat ve kokularında bazı kayıplar yaşarlar. Bu sebeple, eğer aldığınız viskinin gerçek karakterini her yudumda tatmak istiyorsanız, en kısa sürede tüketmeniz faydalı olacaktır.

Viski nasıl saklanmalıdır?

Öncelikle, viskinin şarap kadar kırılgan olmadığını ve viskiyi saklamak için özel bir alan, nem ya da sıcaklık seviyesi gerekmediğini belirtelim. Evinizde bulunan dolap, raf ya da zevkinize göre oluşturacağınız bir bar viskiyi muhafaza etmek için yeterli olacaktır.

Bir önceki soruda belirttiğim gibi viskinin bozulması mümkün değildir, fakat karakterini uzun süre muhafaza etmek için bazı önerilerde bulunabilirim.

• Şişelerin ağızlarının sıkıca kapalı olduğundan emin olunmalı.
• Açıldıktan sonra şişenin ağzını streç film ile kapatmak, viskinin hava almasını engellemek için iyi bir çözüm olabilir.
• Viskiler oda sıcaklığında saklanmalı (18-24°C) ve yüksek ısı değişimlerine maruz bırakılmamalı.
• Ortam çok nemli ya da çok kuru olmamalı.
• Viskiler direkt güneş ışığı alan yerlere koyulmamalı.
• Viskiler dik olarak muhafaza edilmeli.
• Viski şişesi yatay koyulduğu takdirde sıvı mantar ile temas ederek mantarın yapısının bozulmasına neden olabilir. Bu durumda, hem viski daha çok hava alır, hem de bozulan mantar viskiyi açarken sorun yaratabilir.

Bunlara ek olarak, viskinin şarap gibi şişede yıllanmadığını da belirtelim. Yani eğer 12 yıllık bir viski alıp ve bu viskiyi 10 yıl dahi bekletseniz, viskiniz yine 12 yıllık bir viski olarak kalacaktır. Bunun nedeni viskinin sadece fıçılarda geçirdiği süre boyunca yıllanmasıdır.

Viski nasıl üretilir?

Kısaca özetlemek gerekirse, viski üretimi 5 temel aşamadan oluşmaktadır. Bunlar;

• Maltlama
• Lapalama
• Fermantasyon (Mayalama)
• Damıtma (Distilasyon)
• Olgunlaştırma

Ülkeye, bölgeye, coğrafyaya veya damıtımevine göre bu adımlar kendi içlerinde ufak farklılıklar gösterse de, temelde tüm damıtımevleri bu adımları aynı sıra ve mantıkla uygulamaktadır.

Viski üretimi hakkında daha detaylı bilgi edinmek isterseniz “Viski nasıl üretilir?” yazıma göz atabilirsiniz.

Viski kaç kaloridir?

Viskideki kalori miktarı etkileyen tek faktör sıvının alkol miktarıdır. Bu da demektir ki, viskinin markasının, türünün ya da yaşının kaloriye hiç bir etkisi bulunmamaktadır.

Standart bir viskinin %40 seviyesinde olduğunu düşünürsek, 1 tek viskide (30 ml) 67 kalori bulunmaktadır.

En iyi viski hangisidir?

Bu sorunun “En iyi yemek hangisidir” sorusundan pek farklı olmadığını belirterek başlamak istiyorum. Bir viskinin ne kadar iyi, lezzetli ya da kaliteli olduğu söylenirse söylensin, eğer damak tadınıza uymuyorsa başkalarının yaptığı yorumların hepsi önemsizdir.

Bildiğiniz üzere viski, oldukça uzun ve meşakkatli bir süreçten geçerek üretilen bir içki türüdür. Bu üretim sürecindeki en ufak bir değişkenin farklı olması bile, viskinin karakterine direkt olarak etki eder.

Örneğin, Islay bölgesinde bulunan birçok damıtımevi maltlama aşamasında arpayı kurutmak için turba kömürü kullanırlar (Örneğin; Lagavulin, Ardbeg, Laphroaig). Bu şekilde üretilen viskiler oldukça yoğun isli karakterlere sahip olurlar. Eğer isli viskileri sevmiyorsanız, bu karakterdeki viskilerden pek keyif almayabilirsiniz.

Bu örneğe benzer olarak, şeri fıçılarında beklemiş ve kuru meyve aromalarına sahip viskiler (Macallan ve Glendronach), mısırdan üretilen ve tatlı karaktere sahip bourbon viskiler (Jim Beam, Jack Daniel’s) veya baharat karakterli çavdar viskilerini örnek gösterebilirim. Bu farklı karakterlerdeki viskileri çok sevebileceğiniz gibi, damak tadınıza bağlı olarak tercih de etmeyebilirsiniz.

Kısacası, damak tadına göre herkesin göstereceği “En iyi viski” farklı olabilir.

Benim katıldığım tadımlarda ve viski sohbetlerinde gözlemlediğim kadarıyla, ülkemizde genellikle Islay viskileri ya da özellikle son dönemlerde Japon viskileri “en iyi” olarak lanse ediliyor.

Bunun temel sebebinin, Türk damak tadının isli viskilere yatkın olması ve “pahalı viskilerin iyi olduğu yanılgısı” olduğunu düşünüyorum.

Viski hangi bardakta içilir?

Piyasada birçok farklı viski bardağı bulunuyor. Bardak deyip geçmeyin, her bir bardak size farklı bir içim performansı sunar. Bardakların şekillerine, boyutlarına ve hatta ağırlıklarına bağlı olarak içim keyfiniz büyük farklılık gösterebilir.

Viski bardakları hakkında detaylı bilgi için “Viski Bardakları” yazımı okuyabilirsiniz.

Viskilerin tatları birbirlerinden neden farklıdır?

Daha önce de bahsettiğim gibi, viski oldukça kompleks ve uzun bir süreç sonucu üretilen bir içki türüdür. 5 temel aşamadan oluşan üretim sürecinde (Maltlama, lapalama, fermantasyon, damıtım, olgunlaşma) yapılacak her bir farklılık viskinin karakterini direkt olarak etkileyebilir.

Her bir aşamada olabilecek farklılıklara kısaca örnek vermek gerekirse;

• Maltlama
  • Tahılın türü, maltlama metodu, tahılları kurutma şekli…
• Lapalama
  • Lapalama süresi, suyun sıcaklığı…
• Fermantasyon
  • Fermantasyon hızı, sıcaklığı, fermantasyon için kullanılan tankın cinsi…
• Damıtım
  • Damıtım için kullanılan imbiklerin türü, boyutu, şekli ve damıtma sayısı…
• Olgunlaştırma
  • Olgunlaştırma süresi, fıçı türü, fıçı büyüklüğü, lokasyon, iklim…

Yukarıda vermiş olduğu detaylar, ülkeye, bölgeye, markaya veya ekspresyona göre farklılık gösterebilir.

“Viski bana çok ağır geliyor, fakat denemek istiyorum. Ne yapabilirim?”

Diğer içkiler ile kıyasladığımızda viskinin oldukça yüksek alkol oranına sahip bir içki türü olduğunu söyleyebiliriz (minimum 40%). Bu yüksek oran, viskiye alışık olmayan damakları biraz zorlayabilir.

Bu durumda aklıma gelen ilk öneri, viskinin alkol miktarını azaltmak olur. Bunu da kadehinize birkaç damla su ekleyerek yapabilirsiniz. Bu yöntem tadımlarda da oldukça kullanılan bir yöntemdir.

Alkol oranına ek olarak, viskinin karakteri de viskiye yeni başlayacaklar için oldukça önemlidir. İlk tadımlar için yoğun ya da sert karakterli viskilerden kaçınılması gerektiğini düşünüyorum.

Örneğin, Lagavulin ya da Laphroaig gibi Islay maltları viskiye alışık olmayan damaklara pek tavsiye edeceğim viskiler değildir. Bunun yerine ilk aşamada, birçok damak tadına uygun olan harman viskiler, hafif tek maltlar veya yumuşak karakterleri ile bilinen İrlanda viskileri denenebilir.

Viski şişelerinin üzerinde yazan rakamlar ne anlama geliyor?

Birçok viski şişesinin üzerinde 12, 18, 21 gibi sayılar olduğunu göreceksiniz. Eğer bir harman viskiden bahsediyorsak, şişenin üzerindeki sayı o viskinin harmanında bulunan en genç viskinin yaşını verir.

Örneğin, şişesinin üzerinde 12 yazan Johnnie Walker Black Label, içerisinde en genci 12 yıllık olmak üzere yaklaşık 40 farklı viskiyi barındırır. Bu durum hem harman viskilerde, hem de malt viskilerde aynı şekildedir. Single Malt viskilerin de bir karışım olduğunu unutmamak lazım…

Bazı viski şişelerinde ise herhangi bir sayı yani yıl ibaresinin bulunmadığını göreceksiniz. Bu tür viskilere No Age Statement (NAS) yani yıl belirtilmeyen viskiler deniliyor.

NAS viski kategorisinin son yıllarda giderek büyüdüğünü görüyoruz. Glenlivet, Macallan, Ardbeg, Talisker, Glenmorangie gibi birçok markanın NAS ekspresyonları bulunuyor.

Türkiye’de viski üretiliyor mu?

Türkiye’de şu anda viski üretimi yapılmıyor. Fakat, yakın bir zamana kadar Türkiye’nin ilk ve tek yerli viskisi olan “Ankara Viskisi” bulunuyordu.

Tekel’in bünyesinde bulunan Ankara Viskisinin üretimine 1963 yılında başlanmış. Yılda yaklaşık 200.000 litre gibi ciddi bir üretim miktarı olan Ankara Viskisinin üretimi, 2004’te Tekel’in özelleştirilmesi ve sonrasında Diageo’ya satılması sürecinde son bulmuş.

Bir dönem tüm evlerin ve barların raflarında fazlaca bulunan Ankara Viskisini şu an piyasada bulmak oldukça zor. Bulunanların ise koleksiyonluk viski olduğunu ve fiyatlarının oldukça yüksek olduğunu söyleyebilirim.

Ankara viskisinin tadı nasıldı diye merak ediyorsanız bu yazıma göz atabilirsiniz!

Hangi ülkelerde viski üretimi yapılıyor?

Viski genellikle İskoçya, İrlanda ve Amerika ile bağdaştırılsa da, birçok farklı ülkede viski üretimi bulunmaktadır. Son yıllarda adlarını sıkça duyduğumuz Japonya ve Kanada, uluslararası yarışmalarda birçok ödül toplamış Tayvan ve Hindistan aklıma gelen ilk yerler. Bu ülkelere, Fransa, Belçika, Norveç, İsveç, Güney Afrika, Avustralya gibi ülkeleri de ekleyebiliriz.

Bu yazı ilginizi çektiyse;

Viski hakkında temel bilgiler…

Viski dünyası hakkında ilginç bilgiler…

Tüm viski türleri hakkında genel bilgiler…